Facebook
Współczesny import z Chin wykorzystuje kilka metod transportowania towarów na duże odległości. Królem jest spedycja morska, która obsługuje niemal trzy czwarte operacji transportowych na świecie. Wyjaśnijmy zatem pojęcia takie jak spedycja, fracht morski, tankowiec czy pełnokontenerowy transport morski.
Spedycja to inaczej organizacja transportu towarów. Zajmują się tym wyspecjalizowane firmy spedycyjne, które sprawują nadzór zarówno nad importem, jak i eksportem. Spedycja zajmuje się transportem w sposób kompleksowy, czyli od A do Z. Od np. załadowania kontenera na statek, po organizację odbioru ładunku w porcie przeznaczenia, przez dostarczenie przesyłek pod wskazane adresy (spedycja morska). Czuwa także nad przebiegiem odprawy celnej oraz czynnościami związanymi z ubezpieczeniem transportu, a czasami nawet nad kontrolą towaru. Podczas gdy np. kierowcę TIRa interesuje tylko dostarczenie towaru na konkretnym etapie transportu, spedycja zawiaduje wszystkimi tymi etapami razem.
Jak widzimy, spedytor musi mieć w małym palcu wiedzę na temat wszystkich etapów transportu morskiego i nie tylko. Następnie musi umieć tak wszystko zorganizować, aby transport przebiegł sprawnie, bez zakłóceń i zgodnie z postanowieniami kontraktu. Oczywiście zazwyczaj współpracuje z mniejszymi podmiotami. Na przykład z agencją celną czuwającą nad przebiegiem odprawy celny i uiszczeniem opłat zgodnie z aktualnymi stawkami celnymi, czy z firmami transportowymi na terenie kraju, do którego towar jest wysyłany. Istotne jest jednak to, że decydując się na współpracę z firmą spedycyjną, importer z Chin powierza wszystkie te etapy w ręce jednego podmiotu i to z nim się rozlicza.
Tankowiec Tanker 8000 „King Fisher” o pojemności 7730 m3 przystosowany do przewozu ropy. Źródło: products.damen.com
Najbardziej rozpowszechniona jest spedycja morska, czyli organizacja operacji transportowo-importowych drogą morską. To właśnie tą drogą odbywa się około 70% wszystkich wysyłek i dostaw handlowych w obrocie międzynarodowym. Ładunki przewożone są na różnego typu statkach handlowych (potocznie frachtowcach), takich jak kontenerowce, drobnicowce, tankowce czy statki-chłodnie. Dzięki temu spedycja morska jest w stanie zorganizować transport towarów o dowolnym rozmiarze, kubaturze, masie i strukturze (gazy, płyny).
Na popularność morskiego transportowania ładunków wpływa fakt, iż spedycja morska jest najbardziej opłacalna. Także w przypadku przesyłek drobnicowych. Opłatę, którą uiszcza się za przewóz towarów drogą morską nazywa się frachtem. Co ciekawe, pojęcie to jest na tyle pojemne, że potocznie określenie „fracht” stosuje się też do samego ładunku, dokumentów takich jak list przewozowy (konosament czyli Bill of Lading) czy po prostu samej czynności transportowania. Zatem widząc określenie „fracht morski” warto wiedzieć, że przeważnie chodzi o transport drogą morską w ogóle.
Wzór Bill of landing, czyli konosament morski – dokument niezbędny podczas wysyłania towaru drogą morską.
Istnieje kilka kryteriów, według których możemy podzielić transport i spedycję towarów drogą morską. Na pewno warto wyjaśnić terminy takie jak FCL oraz LCL:
Warto wyjaśnić także, czym jest konwencjonalny fracht morski. Najogólniej mówiąc, obejmuje on przewóz ogromnych ładunków luzem, wykorzystując statki specjalnie przystosowane do przewożenia danego typu towarów. Np. tankowce do przewożenia materiałów płynnych, węglowce to transportu węgla czy chemikaliowce do płynnych chemikaliów. Do tych trzech rodzajów spedycji można dodać jeszcze fracht morski RO-RO. To skrót od angielskiego Roll On/Roll Off. Oznacza transportowanie ładunków tocznych i pojazdów, np. dużej ilości samochodów osobowych lub ciężarówek. Służą do tego specjalnie przystosowane statki o dużej przestrzeni ładunkowej przeznaczonej dla wielu pojazdów.
Transportowiec morski ro-ro i samochody czekające na załadowanie na pokład. Źródło: nykroro.com
Na koniec chcę dość ogólnie scharakteryzować jak przebiega spedycja morska krok po kroku. Jak już wspomniałem, jest to wieloetapowe przedsięwzięcie, które można zlecić firmie spedycyjnej. Tu warto rozejrzeć się za partnerem, który specjalizuje się w organizowaniu transportu danego typu towarów lub w transporcie z konkretnego kraju. Np. my jako firma Fullbax pomagamy polskim przedsiębiorcom importować z Chin do Polski. Klasyczna spedycja morska czy też fracht morski przebiega następująco:
Importer lub eksporter znajduje firmę spedycyjną i omawia z nią warunki przedsięwzięcia. W kontrakcie trzeba zawrzeć szczegóły dotyczące tego, jaki będzie termin realizacji, termin płatności oraz jej forma. Trzeba także uwzględnić informacje takie jak kosz importu, opis ilości i typu wysyłanych towarów oraz termin załadowania ich na statek. Nie zapominajmy o formule transportowej, według której towar będzie przewożony. Formuła to zasady określające warunku dostawy według międzynarodowych zaleceń zgodnych z Incoterms 2010. Formułą transportową jest np. EXW, FCA, CPT, CIP, DAT, DAP oraz DDP.
Spedytor kontaktuje się armatorem (właścicielem statku), rezerwuje (pot. bukuje) odpowiednią ilość miejsca na statku handlowym i dobiera odpowiedni kontener. Celem jest wynajęcie kontenera jak najtaniej, a jednocześnie takiego, który pomieści całość zleconego przez importera ładunku.
Ponieważ w transporcie morskim nie ma fizycznej możliwości dostarczenia przesyłek door to door, spedycja morska jest de facto zawsze transportem intermodalnym. Oznacza to, że fracht morski wykorzystuje także inne formy transportu jako transport dowozowy. Wszystko po to, aby móc dostarczyć towar z portu pod drzwi klienta. Firma spedycyjna w ramach umowy organizuje więc także transport dowozowy.
Podczas oczekiwania na załadunek, spedytor organizuje wszystkie niezbędne dokumenty w transporcie morskim. Chodzi m.in. o konosament, który zawiera wszystkie niezbędne informacje o ładunku wymagane przez armatora. Będą to też inne dokumenty importowe potrzebne do odprawy celnej, a także do późniejszego rozliczenia się z podatku VAT (zobacz: import z Chin a podatek VAT).
Towar przyjechał do portu (np. W chinach), gdzie ładowany jest do kontenera, a następnie na pokład statku. Ważne jest jego odpowiednie zabezpieczenie, za co także w ramach kompleksowej umowy z importerem odpowiada spedytor. Kontener musi zostać też odpowiednio oznakowany. Następnie armator wspólnie ze spedytorem wystawia odpowiednie dokumenty na fracht morski, które potwierdzają fakt przyjęcia ładunku na statek. Towar wyrusza w drogę.
Kiedy towar przypłynie do portu docelowego (w przypadku Polski jest to Gdynia lub Gdańsk), firma spedycyjna wystawia i wysyła importerowi awizo, które potwierdza fakt przybycia ładunku. Na koniec spedytor rozlicza się ze zleceniodawcą i wystawia odpowiednie dokumenty transportowe niezbędne do rozliczeń z Urzędem Skarbowym i Urzędem Celnym. I to wszystko – tak przebiega mniej więcej każda spedycja morska.
Tym, co wpływ na koszt przesyłki, jest waga oraz przestrzeń, jaką zajmuje towar. Z uwagi na to, obliczając fracht morski, bierze się pod uwagę zarówno wagę rzeczywistą, jak i wagę objętościową. Ta druga jest współczynnikiem dla różnicy między wagą a objętością. By różnicę tę uwzględnić równomiernie, we frachcie morskim przyjęty został współczynnik wolumetryczny. Stąd też dla każdej przesyłki obliczana jest waga objętościowa, którą następnie zestawia się z wagą faktyczną, podaną w kilogramach. Do tych obliczeń wykorzystuje się odpowiednie wzory. W przypadku frachtu morskiego niepełnokontenerowego (LCL) 1m3 liczony jest jako max. 1000 kg. Następnie pobrana zostaje opłata z tytułu największej wagi – rzeczywistej lub objętościowej.
Powyżej wspomnieliśmy o transporcie niepełnokontenerowym, czyli LCL (Less then Container Load), który nazywany jest także drobnicą morską. Jest to jedno z rozwiązań w przypadku transportu morskiego. Druga opcja to przesyłka pełnokontenerowa. Różnią się tym, że w przypadku drobnicy morskiej do jednego kontenera ładowane są towary, które należą do różnych właścicieli, a opłata za taką przesyłkę jest naliczana adekwatnie do przestrzeni zajmowanej w kontenerze. Natomiast przy transporcie pełnokontenerowym – jak sama nazwa wskazuje – cały kontener załadowany jest towarami jednego właściciela.
Kiedy warto zdecydować się na transport pełnokontenerowy, a kiedy na niepełnokontenerowy? Otóż w przypadku, gdy przesyłka zajmuje od kilku m3 do maksymalnie 8-10 CBM, najlepiej wysłać towar drobnicą morską, a jeśli zajmuje ok. 10-12 CBM, wciąż wysyłka LCL będzie odrobinę tańsza, niż wysyłka pełnokontenerowa, choć różnica jest niewielka. Natomiast, jeśli towar zajmuje ponad 12 CMB/m3, wtedy cena drobnicy równa się z ceną pełnego kontenera, który jest w połowie pusty. Wtedy warto kupić dodatkowy towar, którym można będzie wypełnić cały kontener, a transport tych towarów będzie tak naprawdę darmowy.
Koszty transportu morskiego zmieniają się m.in. w zależności od pory roku, a także wymiarów i wagi przewożonych ładunków. Z uwagi na obecną sytuację na świecie, ceny transportu od początku 2020 roku wzrosły kilkukrotnie. Jest to jednak wyjątkowa sytuacja i najprawdopodobniej w ciągu najbliższego roku koszty frachtu morskiego znów wrócą do normy.
Transport drogą morską można szczegółowo wycenić dopiero po zapoznaniu się z gabarytami oraz wagą towarów, a także po ustaleniu aktualnych warunków transportowych. Wpływ na cenę transportu ma także to, jak szybko klient potrzebuje mieć przesyłkę w Polsce.
Czy termin co-warehousingu coś Ci mówi? To stosunkowo nowym pojęciem, o którym jeszcze wiele osób nie słyszało, a tym bardziej nie miało styczności. Jest to elastyczna forma magazynowania, szczególnie doceniana przez importerów. Co-warehousing jest niezwykle sprawnym oraz łatwym do dopasowania rozwiązaniem. Na czym dokładnie polega i czy się opłaca?
MOQ (ang. Minimum Order Quantity) oznacza minimalną ilość towarów, jaką należy zamówić, by zlecenie mogło zostać zrealizowane przez producenta.
Znicze to jedne z najczęściej importowanych towarów z Chin. Największy popyt na tego typu produkty można zaobserwować w Polsce pod koniec października i na początku listopada ze względu na przypadający 1 listopada Dzień Wszystkich Świętych. Stąd też importerzy z Chin już w kilka miesięcy wcześniej planują zamówienia zniczy w fabrykach w Państwie Środka.
Chiny eksportują najwięcej książek spośród wszystkich krajów na świecie. W Państwie Środka zlokalizowanych jest mnóstwo prężnie działających przedsiębiorstw, specjalizujących się w produkcji książek, poczynając od fabryk wytwarzających papier po wysokowydajne drukarnie.