Fumigacja w najprostszym ujęciu to zwalczanie szkodników i gryzoni za pomocą środków chemicznych. Te żywe organizmy potrafią przenosić bardzo groźne choroby. Dlatego w transporcie międzynarodowym tak szczegółowo dba się o ochronę epidemiologiczną, a cały proces warunkowany jest odpowiednimi przepisami.
W przypadku transportu międzynarodowego fumigacji poddawane są opakowania drewniane i palety. Sam proces polega na suszeniu drewna w temperaturze 56oC przez 30 minut oraz na odkażaniu go gazem ciężkim. Ten przenika przez szczeliny w drewnie i pozbywa się z nich wszelkich organizmów żywych. Wykonywanie fumigacji narzucone jest przez ogólne przepisy eksportowo-importowe. Wiele krajów wymaga od przewoźników używania wyłącznie opakowań drewnianych i palet oznaczonych symbolem IPPC.
Po przeprowadzonej fumigacji i odpowiednim oznakowaniu opakowań i palet z drewna, firma świadcząca tego typu usługi powinna wystawić świadectwo fumigacji oraz raport z przeprowadzonych czynności. W Polsce dokumenty te zatwierdza Instytut Technologii Drewna.
Każdy element drewniany poddany fumigacji otrzymuje specjalne oznaczenie IPPC, które powinno zostać na nim wypalone w widocznym miejscu. Składa się ono z kilku symboli:
– kodu ISO,
– numeru nadawanego przez Krajową Organizację Ochrony Roślin,
– informacji na temat sposobu zabezpieczania drewna (np. DB, HB, HT).
Oznaczenie to musi być zgodne z postanowieniami ISPM 15, czyli standardem Międzynarodowej Konwencji Ochrony Roślin (IPPC). W Polsce IPPC reprezentowana jest przez Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN).
Pełną listę krajów, w których w transporcie międzynarodowym obowiązuje standard ISPM 15 znaleźć można na stronach FAO (Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa). Do dziś wdrożyło go już blisko 200 krajów. Standard ISPM 15 nie jest natomiast wymagany na terenie Unii Europejskiej, z wyjątkiem Hiszpanii i Portugalii.
Świadectwa fumigacji nie muszą posiadać opakowania o grubości 6 mm i cieńsze, a także opakowania wykonane z drewna przetworzonego, jeśli przy ich produkcji użyto wysokiej temperatury, kleju lub ciśnienia. Mowa tu m.in. o materiałach takich jak karton, sklejka, płyta wiórowa. Fumigacji nie należy również poddawać opakowań wykonanych z plastiku i metalu.
Brak podjęcia działań związanych z obowiązkiem fumigacji może mieć niebagatelne konsekwencje. Pierwszą z nich będzie zatrzymanie towaru na granicy. Ponadto eksporterowi grozi nałożenie dodatkowych opłat lub cofnięcie towaru do kraju wysyłki na jego koszt. W przypadku wysyłki drobnicowej umieszczonej w jednym kontenerze, jeśli jedno z opakowań nie przeszło fumigacji, zatrzymywany jest towar z całego kontenera. Wyjściem z takiej sytuacji może być przejście procesu fumigacji na terenie kraju, do którego przesyłka została wysłana. Jest to jednak zabieg długotrwały i kosztowny, podczas którego część z przewożonych produktów może ulec uszkodzeniu – fumigacji poddawany jest wtedy bowiem cały kontener. Warto zatem upewnić się, że posiadane przez nas opakowania i palety posiadają oznakowanie i certyfikat IPPC.